Spaliny szkodliwie wpływają na mózg. Osłabiają pamięć i zdolność myślenia

Dotychczas sądzono, że zanieczyszczone powietrze i smog wpływają negatywnie przede wszystkim na funkcjonowanie układu oddechowego. Jak wynika z badań naukowców z University of British Columbia i University of Victoria zanieczyszczenie powietrza wywiera również wpływ na pracę układu nerwowego i mózgu.

„Nasze badania, pierwsze tego rodzaju na świecie, dostarczają nowych dowodów na powiązanie pomiędzy zanieczyszczeniem powietrza a funkcjami poznawczymi” – powiedział Chris Carlsten, współautor artykułu opublikowanego w „Environmental Health”. Funkcje poznawcze (zdolność do uczenia się, zapamiętywania, koncentracji i skupiania uwagi) to umiejętności, które wykorzystujemy każdego dnia w procesie podejmowania decyzji i przejawiania racjonalnych zachowań. Ale to też zdolność do myślenia i wiązania myśli w logiczne sekwencje.

Niepokojące wyniki badań

W badaniach w laboratorium wzięło udział 25 osób. Naukowcy obserwowali, jaki wpływ na pracę ich mózgów wywiera ekspozycja na gazy z silników diesla. Okazało się, że już krótki kontakt z zanieczyszczonym powietrzem osłabia funkcje poznawcze, głównie te dotyczące pamięci i swobodnego myślenia.

Po ekspozycji na spaliny i gazy z silników diesla funkcje te uległy krótkotrwałemu osłabieniu, a wyniki badań poprawiły się, gdy kontakt z zanieczyszczeniami dobiegł końca. Nie wiadomo, czy zanieczyszczenia mogłyby na dłużej osłabić funkcjonowanie mózgu – do tej pory nie przeprowadzono takich badań.

Jak mózg reaguje na spaliny?

Kontakt z zanieczyszczeniami sprawia, że zakłócone zostaje funkcjonowanie tzw. sieci stanu spoczynkowego (z ang. DMN – „default mode network”), co osłabia funkcje poznawcze. DMN to obszar neuronów, który uaktywnia się w momencie spoczynku, gdy nie wykonujemy żadnego zadania. Jest on powiązany z tzw. swobodnym przepływem myśli, marzeniami czy wspomnieniami. Wiemy już, że zaburzenia tego obszaru mogą być powiązane z występowaniem choroby Alzheimera czy depresji, dlatego wyniki badań są szczególnie niepokojące.

Badania są przełomowe, ponieważ dotychczas nie sądzono, że smog i spaliny mogą wywierać jakikolwiek wpływ na funkcjonowanie układu nerwowego.